Gömük Dişler
- Sürme zamanı geldiği halde, diş dizisinde yer almayarak mukoza veya kemik altında kalan dişlere gömük dişler denir.
- Gömük kalmış dişler hastanın protez kullanımına bağlı olarak gelişen bası nedeniyle sonraki dönemlerde de sürme eğilimi gösterebilirler.
Gömük Dişler
Dişler Neden Gömük Kalırlar?
- Uzun süren iltihapların dişin üzerindeki mukozayı kalınlaştırması
- Komşu dişlerin baskısı
- Kemiğin çok yoğun olması
- Anormal pozisyonlar
- Çenede yer darlığı
- Daimi dişlerin etrafında fazladan diş veya kistik oluşumların bulunması
- Çene kemiğinde enfeksiyonlar
- Süt dişlerinin gereğinden fazla ağızda kalması
- Süt dişlerinin vaktinden önce kaybı
- Genetik nedenler
- Hamilelik döneminde anenin geçirmiş olduğu hastalıklar (kızıl, kızamık, suçiçeği gibi) ve kullanmış olduğu ilaçlar
- Kansızlık
- Tüberküloz
- Damak yarıkları
- Yirmi yaş dişleri (üçüncü büyük azı dişi veya akıl dişi) ağzımızda en son süren dişler olduğu için gömüklükleri en sık görülen dişlerdir.
Radyografik Değerlendirme
Gömülü dişin şeklinin, komşu anotomik boşluklara yakınlığının ve etrafında bir patolojik durumun olup olmadığının tespiti için radyografik değerlendirme gereklidir. Radyografik değerlendirme için periapikal, okluzal ve panoramik radyografiler kullanılmaktadır.
Gömük Dişlerin Çekilmesini Gerektiren Durumlar Nelerdir?
- Komşu dişlere zarar veren gömük dişler
- Enfeksiyon riski oluşturan gömük dişler
- Ortodontik tedaviye engel olan dişler
- Kist ve tümör gibi patolojik oluşumlara neden olan veya bu oluşumların içinde bulunan gömük dişler
- Fokal enfeksiyon odağı oluşturan gömük dişler
- Nedeni bilinmeyen ağrılara(kulak ağrısı, çene eklemi ağrısı) neden olan gömük dişler
- Ağız açıklığının kısıtlanmasına neden olan dişler
- Kırık hattında bulunan gömük dişler
Gömük Dişerin Ameliyatı Sonrası Yapmanız Gerekenler
- Tamponu yarım saat süre ile ısırın.
- Ameliyatın yapıldığı gün boyunca ameliyat bölgenize dışarıdan soğuk uygulaması yapınız.
- Ameliyatın yapıldığı gün boyunca sıcak yiyecek ve içecek tüketmeyiniz.
- Ameliyatın yapıldığı gün boyunca sigara ve alkol kullanmayınız.
- Ameliyatımn yapıldığı gün boyunca sıcak duş ve banyo yapmayınız.
- Ameliyatın yapıldığı gün boyunca ağzınızı sıkça çalkalamayınız ve gargara yapmayınız.
- Ameliyatı takiben 1 hafta süre ile ya da dikişleriniz alınana kadar ameliyat bölgenizi fırçalamayınız.
- Hekiminizin size verdiği reçetedeki ilaçları ameliyatı takiben kullanmaya başlayınız.
- Ameliyatı takiben iki gün ve daha fazla süre ağrının mevcudiyeti durumunda hekiminize başvurunuz.
- Dikişlerinizin alınması için ameliyat gününden 1 hafta sonra kliniğimize geliniz.
Çene Cerrahisi – Çene Cerrahi Operasyonları
Ağzımızda en son süren dişler yirmi yaş dişleridir. Genellikle yirmili yaşlarda sürdükleri için bu isimle veya akıl dişi olarak da adlandırılırlar. Bazı kişilerde de doğuştan hiç yirmi yaş dişi germi oluşmamıştır. Dolayısıyla bu kişilerde yirmi yaş dişleri hiçbir zaman sürmez. Ancak bazen bu dişler oluştukları halde sürme problemleri oluştururlar. Çenede yer olmaması veya çeşitli nedenlerle yirmi yaş dişlerini çekmek gerekebilir.
Yirmi yaş dişinin çekilmesini gerektiren haller nelerdir?
Ağzımızda en son süren dişler üçüncü azı dişleridir. Genelde 17 ile 25 yaşları arasında sürmeye başlar. Eğer doğru pozisyonda sürerlerse ve çevre dokulara zarar vermiyorsa bu dişin yerinde kalmasında bir sakınca yoktur. Çene kemiğine kaynaşmış ve anormal pozisyonlu bir dişin ileride yol açacağı zararlar göz önüne alınarak çekimine karar verilebilir. Diş arkındaki yer darlığı durumlarında dişin sürmesi dişeti-kemik ve diğer komşu diş engeline takılabilir.
Hangi durumlarda yirmi yaş dişleri çekilmelidir?
Çürük:
Tükürük, bakteri ve yiyecek parçaları yeni çıkmakta olan dişin açtığı yuvada birikerek hem yirmilik dişi hem de yanındaki azı dişini tehdit eder. Bu tip çürükleri fark etmek ve tedavi etmek oldukça zordur. Ağrı ve enfeksiyona yol açan ve apseyle sonuçlanan ağır tablolar meydana gelebilir.
Dişeti hastalığı (perikoronit):
Kısmen çıkmış bir yirmilik dişin, dişetinde bakteri ve yiyecek artıklarının depolandığı bir enfeksiyon odağı oluşur. Bu durum ağız kokusu, ağrı, ödem ve trismusa (ağzın tam açılamamsı hali) sebep olur. Enfeksiyon lenfler aracılığı ile yanak ve boyuna yayılabilir. Yirmilik dişin etrafındaki bu enfeksiyona yatkın zemin her seferinde kolayca enfekte olmaya adaydır.
Basınç ağrısı:
Sürme sırasında yer darlığı nedeniyle komşu dişlerde basınç oluşabilir ve sıkışmadan dolayı bir ağrı hissedilebilir. Bazı durumlarda bu basınç ödem ve şişmeye yol açar.
Protezle ilgili sebepler:
Protez planlaması yapılan bir ağızda yirmilik dişleri hesaba katmak gerekir. Çünkü, yirmilik diş çekildikten sonra değişen ağız yapısına göre yeni bir protez yapmak gerekecektir.
Kist oluşumu:
Gömük bir dişin sebep olduğu kistik lezyon vakaları gözlenmiştir. Kistik lezyonlar kemik yıkımına, çene kemiğinde kendiliğinden oluşan kırıklara ve çevredeki dişlerin yer değiştirmesine ya da zarar görmesine sebep olur. Kemik yıkımını önlemek için diş çekilmeli ve kist temizlenmelidir. Nadiren bu kist çok geniş alanlara yayılırsa tümörlere dönüşebilir ve çene kemiğine kendiliğinden kırıklara sebep olabilir.
1-Ortodontik nedenler:
Tamamlanmış bir diş arkında yer olmaması durumunda sürmekte olan yirmi yaş dişleri ark formunu bozacaksa çekilmeleri gerekir.
Dişlerin kök uçlarında gelişen enfeksiyonların giderilmesi için, iltihaplı kök ucu ve iltihabın yayıldığı çevre dokuların temizlenmesi için kanal tedavisi yapılamayan durumlarda uygulanan bir operasyondur.
2- Apse ve Kist Operasyonları ( Apikal Rezeksiyon )
Apikal Rezeksiyon Operasyonunun Yapıldığı Durumlar:
Diş kökünün yapısal veya şekilsel bozukluğu nedeniyle kanal tedavisi’nin tam yapılamaması,
Diş üzerinde çıkarılamayan bir restorasyonun varlığı nedeniyle kanal tedavisi yapılamaması,
Kanal Tedavisi sırasında alet kırıldıysa, kırılan aletin mutlaka çıkarılması gerekiyorsa, aleti çıkarmak amacıyla,
Yapılmış kanal tedavisine rağmen hastanın ağrısının devam ettiği durumlarda,
Diş kökünde kist oluşan vakalarda,
Diş kökünün kemik içerisindeki 1/3 uç kısmının kırılması durumlarında.
Modern Diş hekimliğinin ana amacı, diş kayıplarının önüne geçmektir. Artık diş hekimleri, doğal dişleri ağızda tutmak için ellerinden gelen çabayı göstermektedirler. Çünkü; tek bir dişin kaybı bile genel diş sağlığı ve görünümde olumsuz değişikliklere neden olmaktadır.
3- Diş Çekimi
Tüm bu çabalara karşın :
Tedavi edilemeyecek veya restorasyon yapılamayacak büyüklükte diş çürüklerinde,
İleri Periodontal (Dişeti) rahatsızlıklarında,
Diş köklerinde tedavi edilemeyen enfeksiyon ve apselerde,
Ortodontik tedavi amacıyla,
Malpoze (aşırı önde veya arkada bulunarak diş sırasında yer almayan) dişlerin,
Onarılamayacak kadar kırılmış diş ve diş köklerinin,
Gömülü dişlerin çekimleri yapılmaktadır.
4- İmplant
Dental implantlar, çeşitli biyolojik materyallerden yapılmış suni köklerdir. Değişik formlarda olabileceği gibi günümüzde genellikle bir vidaya benzeyen implantlar kullanılmaktadır. Lokal anestezi altında cerrahi bir işlemle çene kemiğine yerleştirilirler.
Günümüzdeki dental implantlar, doğal dişlerden farklı olarak, çene kemiğine direkt olarak birleşirler. Bu birleşimin gerçekleşmesi için ortalama cerrahi işlemden sonra 1-5 ay kadar beklemek gereklidir. Bu süre içerisinde, hastalara geçici protezler teslim edilebilir.